Bên cạnh tác nhân gây bệnh chính thì các yếu tố nguy cơ xung quanh sẽ ảnh hưởng đến sự bùng phát, tốc độ ảnh hưởng cũng như các thiệt hại của bệnh gây ra.
Những yếu tố nguy cơ là những yếu tố tạo điều kiện thuận lợi cho vi sinh vật gây bệnh trên đường hô hấp phát triển mạnh và gây bệnh cho heo. Do đó trang trại nào càng khống chế tốt các yếu tố nguy cơ, bệnh càng ít xảy ra, mức độ thiệt hại do bệnh gây ra càng thấp và hiệu quả kiểm soát bệnh ngày càng cao.Sự phát triển hay áp lực của vi sinh vật gây bệnh sẽ mạnh hay yếu phụ thuộc vào việc kiểm soát các yếu tố nguy cơ:
- Khả năng miễn dịch, khả năng chống bệnh của heo (tình trạng miễn dịch, sức đề kháng tự nhiên …).
- Hệ thống quản lý- chăm sóc nuôi dưỡng (vệ sinh – tiêu độc, thông thoáng khí kém, thay đổi thời tiết, các yếu tố gây stress, nuôi lẫn nhiều lứa tuổi heo khác nhau, mật độ cao, hệ thống nuôi liên tục …).
Trong đó, nhóm yếu tố quản lý- chăm sóc nuôi dưỡng được xem là yếu tố quan trọng nhất, tác động trực tiếp đến khả năng chống bệnh của heo, cũng như áp lực vi sinh sinh vật gây bệnh ở trong trại .
Nếu quản lý môi trường chuồng nuôi, chăm sóc nuôi dưỡng được thực hiện tốt (tiêm phòng tốt, chống stress tốt, vệ sinh tiêu độc khử trùng chuồng trại tốt, cung cấp đầy đủ các chất dinh dưỡng đầy đủ …) đàn heo sẽ có sức đề kháng tốt, chống chịu được các dịch bệnh; đồng thời hạn chế sự tồn lưu, bài thải và phát triển vi sinh vật gây bệnh, giảm áp lực mầm bệnh…
Từ đó, các thiệt hại do bệnh hô hấp phức hợp nói riêng và dịch bệnh khác nói chung giảm thiểu, nâng cao năng suất và hiệu quả chăn nuôi. Ngược lại, tình trạng miễn dịch của đàn và tình hình dịch bệnh trong trại sẽ là thước do phản ánh hiệu quả các biện pháp quản lý mà trại đang áp dụng. Tùy theo mức độ của các yếu tố trên mà các biện pháp quản lý đàn cần phải được điều chỉnh để thích hợp điều kiện cụ thể, quy mô tại trại.
Do đó, để công tác phòng chống bệnh hô hấp phức hợp đạt hiểu quả phụ thuộc rất nhiều vào công tác quản lý tại trại, bao gồm quản lý tất cả các yếu tố nguy cơ (miễn dịch đàn, môi trường, chăm sóc nuôi dưỡng …).
Nguồn: Thú Y Xanh – Greenvet