- Giới thiệu chung
Hội chứng gan nhiễm mỡ xuất huyết (Fatty Liver Haemorrhagic Syndrome FLHS) là bệnh do rối loạn dinh dưỡng, không phải là bệnh truyền nhiễm. Bệnh đặc trưng bởi tình trạng tích tụ mỡ nghiêm trọng trong gan và xoang bụng, làm gan dễ vỡ, gây xuất huyết nội quan và dẫn đến hiện tượng gà đẻ chết đột ngột.


FLHS thường xảy ra phổ biến ở gà đẻ nuôi lồng. Những đàn bị ảnh hưởng có thể chịu thiệt hại kinh tế đáng kể do tỷ lệ chết cao và suy giảm sản lượng trứng. Một khảo sát dịch tễ học cho thấy 40% số ca chết ở gà đẻ nuôi chuồng lồng có liên quan đến FLHS. Khảo sát này cũng chỉ ra rằng FLHS có thể xảy ra ở cả hệ thống không nuôi lồng, nhưng với tỷ lệ thấp hơn. Tổng tỷ lệ chết do gan nhiễm mỡ xuất huyết thường không vượt quá 5%.
- Bệnh lý học
Gà đẻ bị hội chứng gan nhiễm mỡ xuất huyết thường thừa cân (từ 20% trở lên) và giảm sản lượng trứng đột ngột. Gà chết thường có mào, tích nhợt nhạt, mổ khám gà phát hiện gan bị sưng to, nhạt màu, mềm và chứa đầy mỡ. Lượng mỡ dư thừa khiến gan có màu vàng, mềm và dễ vỡ vụn. Gan mất đi tính toàn vẹn về mặt cấu trúc, dẫn đến dễ bị vỡ và xuất huyết. Trong xoang bụng thường phát hiện các cục máu đông lớn do vỡ bao gan. Trong một số trường hợp khác, gan có màu vàng, mềm và bóng. Ngoài ra, còn có nhiều mỡ tích tụ trong xoang bụng và quanh ruột
- Mô bệnh học
Quan sát mô gan dưới kính hiển vi cho thấy các tế bào gan bị giãn rộng bất thường do chứa đầy mỡ. Có thể quan sát thấy các ổ xuất huyết rải rác. Sự tích tụ mỡ quá mức trong gan làm suy yếu cấu trúc và độ bền của các mạch máu, từ đó dẫn đến hiện tượng gan xuất huyết.


Hình 2 a (Bên trái) Hình ảnh mô gan khỏe mạnh dưới kính hiển vi điện tử
Hình 2 b (Bên phải) Hình ảnh mô gan trong trường hợp gan nhiễm mỡ xuất huyết. Các tế bào gan bị giãn rộng do chứa các hạt mỡ.
- Chất lượng vỏ trứng
Gà mắc hội chứng gan nhiễm mỡ xuất huyết (FLHS) có mối liên quan tới hiện tượng vỏ trứng kém chất lượng. Một trong những chức năng quan trọng của gan là kích hoạt vitamin D thành dạng có hoạt tính sinh học. Khi gà đẻ mắc FLHS, nồng độ canxi trong máu thường tăng cao gây sự cản trở trong quá trình chuyển hóa vitamin D thành dạng hoạt động (1,25(OH)₂D₃) – chất đóng vai trò thiết yếu trong quá trình hình thành vỏ trứng.
Để biết thêm nguyên nhân và các biện pháp phòng, xử lí hội chứng gan nhiễm mỡ xuất huyết (FLHS), hãy ấn vào xem tiếp các bạn nhé!